Fotogeniek, aaibaar en enorm populair bij natuurfotografen. Dat is het profiel van de boomkikker. In Nederland is het een vrij zeldzame soort, lastig om te vinden en vaak op kwetsbare plekken. Meerdere terreinbeheerders hebben (helaas terecht) al maatregelen moeten nemen om gebieden af te schermen tegen boomkikkerfotografen.

Een ideale plek in Nederland om verantwoord boomkikkers te fotograferen bevindt zich in Zuidwest-Drenthe. Hier is een particulier natuurterrein speciaal voor deze soort ingericht. In september zijn er uitstekende mogelijkheden voor fotografie, zonder verstoring. Nergens in Nederland zijn boomkikkers zo massaal aanwezig als op deze locatie, met honderden zitten ze op de braamstruiken. Ze zijn aan bezoekers gewend, je kunt ze hier tot op enkele centimeters benaderen en fotograferen!

Omdat het er zo veel zijn, vind je er altijd wel eentje die prachtig voor je poseert. Nog een pluspunt: het terrein is geoptimaliseerd voor fotografen, overal zijn kleine paden gemaakt die vlak langs de zitplaatsen van de boomkikkers lopen. Elders in Nederland moet je maar zien hoe je dichtbij komt; vaak is het verboden maar bovendien erg lastig want de kikkers springen weg als je per ongeluk met je voeten op de uitlopers van de bramen gaat staan. Dat zal je hier niet zo gauw gebeuren.

Boomkikkers voor de lens. Aan de typische 'slaaphouding' van de kikkers kun je zien dat ze zich op hun gemak voelen.

Boomkikkers in de bioscoop

Na het grote succes van de natuurfilm De Nieuwe Wildernis werken de makers van de film op dit moment aan het vervolg: HOLLAND – Natuur in de Delta. Deze film gaat in september 2015 in première.

Om boomkikkers en ringslangen te filmen bezocht de filmploeg het particuliere natuurterrein in Drenthe. In april zijn ’s nachts, met een infraroodcamera en speciale lampen, opnames gemaakt van kwakende boomkikkers. Jonge ringslangen lieten zich overdag betrappen bij de jacht op amfibieën. Ik heb de filmploeg geholpen bij de opnames en was tussendoor in de gelegenheid om te fotograferen, en kon enkele mooie foto’s maken.

Cameraploeg van de nieuwe bioscoopfilm ‘HOLLAND – Natuur in de delta’ aan het werk in Vledder

Kwakende boomkikker in april

Jonge ringslang

Zelf boomkikkers zoeken en fotograferen

Boomkikkers komen op een aantal plaatsen in het oosten en zuiden van Nederland voor. Ook in de duinen zijn populaties aanwezig. Kijk op het verspreidingskaartje van Nederland om te zien waar boomkikkers voorkomen. 

De dieren houden van zonnige plekjes, bij voorkeur in vochtige gebieden in de buurt van water. Boomkikkers zitten bij voorkeur op braamstruiken of andere planten met groene bladeren. Om ze te vinden zoek je rustig de vegetatie af en neem je de tijd om zorgvuldig te checken of elk groen blaadje inderdaad een blad is. Boomkikkers zitten meestal op een hoogte vanaf een meter boven de grond.

Boomkikkers op bramen in Vledder. Zie jij er ook acht zitten?

Voor natuurfotografie is het zonlicht op de gladde kikkerhuid een serieus probleem, het geeft witte uitgebeten plekken op je foto’s. Je kunt dit oplossen door flink onder te belichten of door gebruik te maken van een klein reflectieschermpje, waarmee je het harde zonlicht wat kunt temperen, zonder dat je de kikker verstoort. Nog beter vermijdt je het harde zonlicht en ga je fotograferen bij het eerste ochtendlicht, bij voorkeur in september. Dat is overigens de beste maand om boomkikkers te fotograferen, dan zijn ze het gemakkelijkst te vinden.

Om boomkikkers te fotograferen gebruik je het beste een korte telelens (eventueel met tussenringen), daarmee blijf je op voldoende afstand en voorkom je verstoring.

Boomkikkers slapen het grootste deel van de dag, ze zijn vooral ’s nachts actief. De uitdaging bij het fotograferen zit dus vooral in mooi licht of een interessante omgeving, en niet in spectaculaire acties.

Pak de kikkers niet op, boomkikkers zijn beschermd en het is dus verboden. Oppakken levert je bovendien geen betere foto’s op want je ziet achteraf duidelijk dat de kikker is gehanteerd: de houding van de kikker en de pootjes zien er vreemd uit op zo'n foto.

Boomkikker ‘door de bladeren heen’ dit geeft een spannend beeld en het vertelt iets over het natuurlijk gedrag van de kikker.